ภาษีนำเข้า สิ่งที่ทุกคนควรรู้

          ภาษีนำเข้า คือ ค่าธรรมเนียมที่รัฐบาลเรียกเก็บจากสินค้าหรือบริการที่ถูกนำเข้าจากต่างประเทศเข้าสู่ประเทศของตน เป็นหนึ่งในมาตรการทางการคลังที่รัฐบาลมีจุดมุ่งหมายใช้เพื่อสร้างรายได้ให้กับรัฐ และปกป้องเศรษฐกิจในประเทศจากการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรมของสินค้านำเข้า และควบคุมการนำเข้าสินค้าบางประเภท บทความนี้จะอธิบายถึงความสำคัญ ประเภทของภาษีนำเข้า และผลกระทบที่เกิดขึ้นทั้งในระดับเศรษฐกิจและสังคม

ความสำคัญของภาษีนำเข้า
          1. สร้างรายได้ให้รัฐบาล
          การเก็บภาษีนำเข้าเป็นแหล่งรายได้สำคัญที่ช่วยสนับสนุนโครงการต่างๆ ที่รัฐบาลสามารถนำไปใช้ในการพัฒนาประเทศ เช่น การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน การศึกษา และสาธารณสุข
          2. ปกป้องอุตสาหกรรมผู้ผลิตในประเทศ
          ภาษีนำเข้าทำให้สินค้าจากต่างประเทศมีราคาสูงขึ้น ส่งผลให้สินค้าที่ผลิตในประเทศสามารถแข่งขันด้านราคาได้มากขึ้น ซึ่งช่วยสนับสนุนการเติบโตของอุตสาหกรรมท้องถิ่น
          3. ควบคุมสินค้าบางประเภท
          รัฐบาลสามารถใช้ภาษีนำเข้าเป็นเครื่องมือควบคุมการนำเข้าสินค้าที่อาจส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม หรือสิ่งแวดล้อม เช่น การเก็บภาษีสูงสำหรับสินค้าฟุ่มเฟือยหรือสินค้าที่ไม่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

ประเภทของภาษีนำเข้า
          1. ภาษีอากรขาเข้า (Import Duty)
          เป็นภาษีที่เก็บโดยตรงจากมูลค่าสินค้านำเข้า โดยอัตราภาษีอาจขึ้นอยู่กับประเภทของสินค้า และสามารถแบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่างๆ ตามระบบศุลกากร เช่น สินค้าอุปโภคบริโภค เครื่องจักร หรือวัตถุดิบ
          2. ภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT)
          นอกเหนือจากภาษีอากรขาเข้า สินค้านำเข้ายังอาจถูกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มตามอัตราที่กำหนดในแต่ละประเทศ
          3. ภาษีสรรพสามิต (Excise Tax)
          ใช้กับสินค้าที่ส่งผลกระทบต่อสังคมหรือสิ่งแวดล้อม เช่น เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ หรือยานยนต์

วิธีการคำนวณภาษีนำเข้า
          การคำนวณภาษีนำเข้ามักขึ้นอยู่กับมูลค่าศุลกากร (Customs Value) ซึ่งประกอบด้วย
          1. มูลค่าสินค้า (Value of Goods)
          ตัวเลขที่แสดงราคาของสินค้า ซึ่งมีบทบาทสำคัญในกระบวนการซื้อขาย การคำนวณภาษี และการปฏิบัติตามกฎหมายศุลกากร มูลค่าสินค้ามีผลต่อการตัดสินใจในกระบวนการนำเข้า-ส่งออกสินค้าและความถูกต้องในทางกฎหมาย
          2. ค่าขนส่ง (Shipping Cost)
          เป็นค่าใช้จ่ายที่เกิดจากการขนย้ายสินค้าจากประเทศต้นทางถึงประเทศปลายทาง ค่าขนส่งมีความสำคัญต่อการดำเนินธุรกิจ เนื่องจากส่งผลต่อราคาสินค้า
          3. ค่าประกันภัยสินค้านำเข้า (Insurance Cost for Imported Goods)
          ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในการประกันสินค้าที่นำเข้าจากต่างประเทศ เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากเหตุการณ์ไม่คาดคิด เช่น การสูญหาย การเสียหายจากอุบัติเหตุ หรือความเสียหายที่เกิดจากภัยธรรมชาติระหว่างการขนส่ง

          ตัวอย่างการคำนวณ
          หากสินค้ามีมูลค่า 100,000 บาท ค่าขนส่ง 10,000 บาท และค่าประกัน 5,000 บาท รวมเป็นมูลค่าศุลกากร 115,000 บาท หากอัตราภาษีขาเข้าอยู่ที่ 10% จะต้องเสียภาษีขาเข้า 11,500 บาท และยังต้องคำนวณภาษีมูลค่าเพิ่มเพิ่มเติม

ขั้นตอนการเสียภาษีนำเข้า
          1. ยื่นเอกสารศุลกากร (Customs Declaration)
          การแสดงข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าเพื่อให้เจ้าหน้าที่ศุลกากรตรวจสอบและประเมินภาษี รวมถึงปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบข้อบังคับที่เกี่ยวข้องอย่างถูกต้อง ผู้ประกอบการต้องจัดเตรียมเอกสาร เช่น ใบกำกับสินค้า (Invoice) และรายการบรรจุภัณฑ์ (Packing List)
          2. การตรวจสอบสินค้า (Import Inspection)
          เป็นกระบวนการที่ดำเนินการโดยหน่วยงานศุลกากรเพื่อให้แน่ใจว่าสินค้าที่นำเข้ามีคุณภาพและตรงตามมาตรฐานที่กำหนดไว้ในเอกสาร ทั้งในด้านความปลอดภัย คุณภาพ และการปฏิบัติตามกฎระเบียบของประเทศผู้นำเข้า
          3. ชำระค่าภาษี (Import Duty Payment)
          ผู้นำเข้าจะต้องชำระภาษีและอากรตามที่กำหนดโดยกฎหมายของประเทศผู้นำเข้า เพื่อให้สามารถนำสินค้าเข้าสู่ประเทศได้ตามกฎระเบียบ การชำระภาษีนำเข้าไม่เพียงแต่เกี่ยวข้องกับการคำนวณอัตราภาษี แต่ยังเกี่ยวข้องกับการปฏิบัติตามขั้นตอนที่ถูกต้องในการทำธุรกรรมการค้า

ปัญหาที่พบบ่อย
          1. ความซับซ้อนของกฎระเบียบ
          ความซับซ้อนของกฎระเบียบในการนำเข้าสินค้าเป็นความท้าทายที่ผู้ประกอบการต้องเผชิญ แต่ด้วยการเตรียมความพร้อมและการปฏิบัติตามขั้นตอนอย่างถูกต้อง ความซับซ้อนเหล่านี้สามารถบริหารจัดการได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการศึกษากฎระเบียบ การใช้ตัวแทนศุลกากร และการใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมจะช่วยลดปัญหาและทำให้การนำเข้าสินค้าเป็นไปอย่างราบรื่นและประหยัดทรัพยากร
          2. ค่าใช้จ่ายที่คาดไม่ถึง
          การนำเข้าสินค้าไม่เพียงแต่มีต้นทุนหลัก แต่ยังมีค่าใช้จ่ายที่คาดไม่ถึง (Hidden Costs) ซึ่งอาจเพิ่มภาระให้กับผู้นำเข้า หากไม่ได้เตรียมความพร้อมล่วงหน้า ค่าใช้จ่ายเหล่านี้อาจส่งผลต่อกำไรและการดำเนินงานของธุรกิจ เช่น ค่าปรับหรือค่าธรรมเนียมเพิ่มเติม
          3. การลักลอบนำเข้า
          เป็นการกระทำผิดกฎหมายที่เกิดขึ้นเมื่อมีการนำเข้าสินค้าโดยหลีกเลี่ยงการตรวจสอบศุลกากร การเสียภาษี หรือการปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง การกระทำดังกล่าวส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม และความมั่นคงของประเทศอย่างร้ายแรง

เขียนและเรียบเรียงโดย : บริษัท โปรซอฟท์ ซีอาร์เอ็ม จำกัด | 15 มกราคม 2568