ข้อดีของการแปลงสภาพจากธุรกิจบุคคลธรรมดาเป็นนิติบุคคล
แน่นอนว่าในตอนเริ่มทำธุรกิจ ช่วงเริ่มต้น นักธุรกิจหน้าใหม่หลายคนคงจดทะเบียนธุรกิจในนามบุคคลธรรมดามากกว่าการจดเป็นนิติบุคคล และเมื่อทำธุรกิจไปสักพักใหญ่ ก็อาจเกิดคำถามว่าควรจะ “แปลงสภาพ” ธุรกิจของตัวเองจากธุรกิจบุคคลธรรมดาไปเป็นธุรกิจแบบนิติบุคคลดีหรือไม่
ซึ่งพอคำถามนี้เกิดขึ้นมา เราจะตอบได้อย่างเหมาะสมก็ต่อเมื่อเราได้เปรียบเทียบ ข้อดีข้อเสียระหว่างการเป็นธุรกิจแบบบุคคลธรรมดากับธุรกิจแบบนิติบุคคลเรียบร้อยแล้ว
สำหรับธุรกิจบุคคลธรรมดา คนที่เริ่มทำธุรกิจด้วยตัวคนเดียวก็คงจะเห็นข้อดีที่ความคล่องตัวในการตัดสินใจต่างๆ ทางธุรกิจโดยไม่ต้องปรึกษาใคร นอกจากนี้การเสียภาษีก็เสียภาษีแบบบุคคลธรรมดาและหักค่าใช้จ่ายธุรกิจแบบเหมาตามที่สรรพากรกำหนด ไม่ต้องทำบัญชีธุรกิจเพื่อส่งให้กรมสรรพากรให้วุ่นวาย แล้วก็ไม่ต้องเสียเงินให้กับทางผู้สอบบัญชีทุกๆ รอบบัญชีด้วย
ฟังดูแบบนี้ก็ดูการทำธุรกิจแบบบุคคลธรรมดา ดีไปหมด จะไป “แปลงสภาพ” เป็นนิติบุคคลให้ชีวิตวุ่นวายไปทำไม?
แต่จริงๆ ณ ตอนนี้การเป็นนิติบุคคลมันก็มีข้อดีหลายข้อ ได้แก่
นอกจากนี้ ข้อพิจารณาเพิ่มเติมสำหรับการแปลงสภาพก็คือ ล่าสุดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2559 จากเดิมที่คนทำธุรกิจเสียภาษีแบบบุคคลธรรมดาจะสามารถหักค่าใช้จ่ายแบบเหมาได้ 65-85% ได้เปลี่ยนให้อัตราหักค่าใช้จ่ายเหมาลดลงเหลือ 60% เท่านั้น หรือพูดง่ายๆ ก็คือมาตรการภาษีแบบใหม่นี้ทำให้ธุรกิจแบบบุคคลธรรมดาต้องเสียภาษีมากขึ้นโดยอัตโนมัติแม้ว่าจะมีรายได้เท่าเดิม ซึ่งนโยบายนี้เกิดจากการที่รัฐบาลต้องการให้คนทำธุรกิจมาจดทะเบียนเป็นนิติบุคคลกันมากขึ้น
จะเห็นได้ว่าในระดับรายละเอียด การที่ธุรกิจเป็นนิติบุคคลนั้นจะมีข้อดีในระยะยาว โดยเฉพาะสำหรับธุรกิจที่ต้องการจะ “โต” ไปอย่างต่อเนื่อง เพราะอย่างน้อยแค่ผลประโยชน์ทางภาษี ที่ได้จากการจดจะเบียนเป็นนิติบุคคลก็คุ้มค่าแล้ว
...แล้วทำไมการจดเป็นนิติบุคคลมันมีข้อดีเต็มไปหมด แต่คนไม่จดกัน
เหตุผลประการแรก เพราะความเคยชิน คนจำนวนมากชินกับการเสียภาษีแบบบุคคลธรรมดา ซึ่งนั่นอาจเป็นสิ่งที่เหมาะสมสำหรับผู้เริ่มธุรกิจ แต่เมื่อธุรกิจเริ่มโตไปเรื่อยๆ แล้ว นั่นอาจไม่ใช่สิ่งที่ดีที่สุดไม่ว่าจะในแง่ภาษีหรือในแง่การลงทุนอีกต่อไป แต่คนจำนวนมากก็เคยชินกับวิถีเดิมๆ จนเสียประโยชน์ตรงนี้ไปอย่างน่าเสียดาย
เหตุผลประการที่สอง ก็อาจเป็นเพราะคิดว่ากระบวนการมันยุ่งยาก แต่เอาจริงๆ ถ้ามีหลักฐานครบ การจดทะเบียนสามารถเสร็จได้ภายใน 1 วัน ไม่ว่าจะเป็นการจดทะเบียนนิติบุคคลแบบห้างหุ้นส่วนจำกัด หรือบริษัทจำกัด ซึ่งอันที่จริง การจดทะเบียนก็ไม่ต้องใช้คนมากมายเลยที่จะมา “ร่วมหุ้น” เพราะห้างหุ้นส่วนจำกัดใช้คนขั้นต่ำเพียง 2 คน ส่วนบริษัทจำกัดใช้คนขั้นต่ำเพียง 3 คน นอกจากนี้ คนจำนวนมากก็ยังคิดว่าธุรกิจตัวเอง ยังเล็กทุนจดทะเบียนคงไม่พอ แต่ในความเป็นจริงกฎหมายระบุไว้ว่า 1 หุ้น จะต้องมีราคาไม่ต่ำกว่า 5 บาท หมายความว่าหากต้องการจดทะเบียนเป็นห้างหุ้นส่วนจำกัดมีผู้ร่วมหุ้นขั้นต่ำ 2 คน ทุนจดทะเบียนขั้นต่ำก็เริ่มต้นที่ 10 บาทเท่านั้น ทั้งนี้ทุนจดทะเบียนขั้นต่ำของธุรกิจแต่ละประเภทก็แตกต่างกันไป
อย่างไรก็ดีแม้ว่ากฎหมายจะระบุทุนจดทะเบียนขั้นต่ำไว้ต่ำ แต่การมีทุนจดทะเบียนให้ต่ำที่สุดก็ไม่เป็นสิ่งที่นิยมจะปฏิบัติกันทางธุรกิจ เพราะโดยทั่วไป ไม่ว่าจะในสายตาของใครตั้งแต่คนทั่วไปจนถึงสถาบันการเงิน บริษัทที่ทุนจดทะเบียนสูง ก็ย่อมมีความน่าเชื่อถือกว่าบริษัทที่มีทุนจดทะเบียนต่ำ นอกจากนี้การเพิ่มทุนจดทะเบียนก็ยังเป็นกระบวนการที่ต้องผ่านระบบราชการอีกรอบ ซึ่งภาคธุรกิจโดยทั่วๆ ไปก็ไม่ต้องการจะเข้าสู่กระบวนการด้านเอกสารราชการบ่อยๆ ถ้าไม่จำเป็น
แต่ในทำนองเดียวกัน เขาก็ไม่นิยมมีทุนจดทะเบียนสูงเกินไปเช่นกัน เพราะถ้าทุนจดทะเบียนสูงเกิน 3 ล้านบาท สิทธิประโยชน์ด้านภาษีบางอย่างของบริษัทตามนโยบายสนับสนุน SME ของรัฐบาลนั้นทางบริษัทก็อาจไม่ได้เช่นกัน เพราะสิทธิเหล่านี้ใครจะได้ เขาดูกันที่ทุนจดทะเบียน และรายได้ต่อปีของบริษัท ซึ่งบริษัทถ้าเข้าข่าย SME สิทธิประโยชน์นั้นมีตั้งแต่ ถ้ามีกำไรสุทธิต่ำกว่าที่กำหนดก็ไม่ต้องเสียภาษี ไปจนถึงการได้เสียภาษีในอัตราที่ต่ำกว่า 20% ซึ่งเป็นอัตราภาษีนิติบุคคลสูงสุด
ที่เล่ามาทั้งหมด จะเห็นได้ว่าจริงๆ แล้วถ้าเราก้าวข้ามความเคยชินกับการเสียภาษีบุคคลธรรมดามาได้ และยอมรับเงื่อนไขต่างๆ ของการเป็นนิติบุคคล เราจะได้ประโยชน์ทางธุรกิจอีกมากมายแน่ๆ และอาจมากขึ้นอีกตามนโยบายส่งเสริมธุรกิจของรัฐบาล ดังนั้นมันจึงเป็นสิ่งที่น่าเสียดายพอควร ที่คนทำธุรกิจจะพลาดสิทธิประโยชน์เหล่านี้ไป
Cr. https://sme.krungthai.com/
